در دنیای پرشتاب امروزی، بسیاری تلاش می‌کنند تا حواس پرتی‌ها را کنار بگذارند و به طور کامل با دنیا درگیر شوند. طبق یک آمار دانشگاه هاروارد، تقریباً ۴۷ درصد از ساعات بیداری ما صرف تمرکز بر روی کاری که در لحظه در حال انجامش هستیم نمی‌شود.
در طول این مدت، ذهن سرگردان و مدام درگیر افکار گذشته یا آینده است [ ۱ ]. در این مطالعه، شرکت‌کنندگان گزارش دادند که وقتی ذهنشان سرگردان بود، کمتر خوشحال بودند، حتی اگر افکارشان لزوما منفی نبودند.
راه حل چیست؟ جواب بسیار کوتاه و صریح است: در لحظه زندگی کنید که البته گفتن آن بسیار ساده تر از انجامش است.
در این مقاله، ما هنر تمرکز حواس برای زندگی در لحظه را بررسی خواهیم کرد و به این خواهیم پرداخت که چگونه سایکودلیک ها می‌توانند به ما کمک کنند تا به طور کامل با اینجا و اکنون برای یک زندگی معنادارتر درگیر شویم.
چرا ذهن ما تمایل به سرگردانی دارد؟
مغز به نظر می‌رسد به گونه‌ای طراحی شده است که زمان زیادی را به فکر کردن درباره‌ی مسائل خارج از لحظه حال صرف کند.
این شبکه حالت پیش‌فرض (DMN) نامیده می‌شود و شامل مناطق مختلفی از مغز است که وقتی ذهن در حال استراحت است، به طور پیوسته فعالیت می‌کنند.
DMN نوعی “زمین بازی ذهنی” است که به ما این امکان را می‌دهد که گفت‌وگوی درونی داشته باشیم، خاطرات را مرور کنیم، برای آینده برنامه‌ریزی کنیم و حتی در تفکر خلاق شرکت کنیم.
این سیستم همانطور که از آن برای تعریف حس خود و اندیشیدن به جایگاه خود در جهان استفاده می‌کنیم، توسط روانشناسان به نام “خود یا منیت – Ego” توصیف می‌شود.
با این حال، در حالی که DMN برای همه این عملکردها مفید است، ممکن است به یک شمشیر دو لبه تبدیل شود. اگر ما به هوشیاری کافی نرسیم، ممکن است در چرخه‌ای از افکار منفی گیر کنیم، مثل فکر در گذشته یا نگرانی از آینده. این تثبیت‌های درونی ما می‌توانند زندگی در زمان حال و لذت بردن از جهان و افراد اطراف را دشوار کنند.
حضور به چه معناست؟
برای بسیاری، این یک چالش است که ذهن و بدن به طور همزمان یک فضا را اشغال کنند.
حضور به معنای درگیر بودن و آگاهی کامل از محیط و تجربیات فعلی است که مستلزم رها کردن افکار مماس در مورد گذشته یا آینده و هدایت کردن توجه خود صرفا به لحظه حال است.
خیلی ساده به نظر می‌رسد، اما دستیابی به آن کار بسیار دشواری است و حفظ آن از شروعش هم سخت‌تر است.
ولی با تمرین، زندگی در لحظه می‌تواند به یک عادت تبدیل شود که منجر به یک تجربه‌ای رضایت بخش می‌شود.
ذهن، آگاهی‌ای است که از طریق توجه عمدی، به لحظه حال، بدون قضاوت به وجود می‌آید.
جان کابات زین
چگونه روانگردانها قادرند در این زمینه کمک کننده باشند؟
داروهای روانگردان مانند LSD، سیلوسایبین یا مجیک ماشروم، DMT و مسکالین عمیقاً بر مغز تاثیر می‌گذارند و درک فرد از زمان، مکان و الگوهای فکری را تغییر می دهند. که اثرات آن می‌تواند منجر به طیف وسیعی از تجربیات شود که می‌تواند لذت‌بخش، بینش‌انگیز و حتی ترسناک هم باشد.
این داروهای روانگردان در حال حاضر برای استفاده از آنها در درمان با کمک روانگردان برای مقابله با شرایط بهداشت روانی دشوار مانند اضطراب، افسردگی و PTSD (اختلال استرس پس از سانحه) مورد تحقیق قرار می‌گیرند [ ۲ ].
مهمتر از همه، نشان داده شده است که این مواد فعالیت را در شبکه حالت پیش فرض کاهش می‌دهند. اما در همان زمان، سایر نواحی مغز درگیر در پردازش حسی و تنظیم هیجانات روشن می‌شوند، که به ذهن اجازه می‌دهد تا سیال‌تر و پذیرای لحظه حال شود و خود را از الگوهای فکری معمولی رها سازد [ ۳ ].
این اتفاق ممکن است توضیح دهد که چرا تجربه موجی از خلاقیت، احساس عمیق اتحاد با چیزی بالاتر از خودشان، و همچنین قدردانی عمیق از زندگی و احساس تجدید هدف در مورد دراگ ها روانگردان بسیار رایج است.
در کتاب آلدوس هاکسلی، در های ادراک
او DMN را به عنوان یک «دریچه کاهنده» توصیف می‌کند که درک ما از واقعیت را فیلتر و آگاهی ما را محدود می‌کند. تحت تاثیر داروهای روانگردان، فیلتر به طور موقت غیرفعال می‌شود و به کاربر امکان دسترسی مستقیم به جهان را می‌دهد، این یعنی حضور واقعی در لحظه‌ی حال و زیستن به معنای واقعی کلمه!
در حالی که اثرات توهم‌آور و سرخوشی روانگردانها روی مغز موقتی است، بسیاری از مردم معتقدند که تأثیرات ماندگاری از تجربیات روانگردان‌شان مدت‌ها پس از سفر، بر خلق و خو، رفتار و دیدگاه خود نسبت به زندگی احساس داشته‌اند [ ۴ ].
قطعا این بدان معنا نیست که ما باید روزانه از داروهای روانگردان استفاده کنیم تا در لحظه زندگی کنیم، اثرات طولانی مدت بسیاری از این داروهای روانگردان به خوبی شناخته نشده و ممکن است برای برخی افراد خطرناک هم باشد.
بد تریپ ها و پریشانی روانی پیامدهای بسیار واقعی و احتمالی مصرف مواد روانگردان هستند و پیش بینی آنها دشوار است. به همین دلیل مهم است که از روانگردانها در یک محیط امن و کنترل شده، ترجیحاً با راهنمایی یک تریپ‌ستر یا یک تسهیل‌گر سفر مطمئن استفاده کنید.
خبر خوب این است که شما حتی نیازی به استفاده داروهای روانگردان برای بهتر شدن در زندگی در لحظه ندارید.
چگونه ذهن آگاهی را تمرین کنیم!
بسیاری از اعمال معنوی شرقی، از جمله بودیسم، هندوئیسم و تائوئیسم، بر اهمیت زندگی در زمان حال تأکید می‌کنند، که راهی به سوی روشنگری تلقی می‌شود.
این تمرین‌های ذهن‌آگاهی به شما آموزش می‌دهند که چگونه آگاهی لحظه حال را از طریق تکنیک‌های مختلف مانند مدیتیشن، تنفس و حرکت ذهن‌آمیز پرورش دهید.
مدیتیشن برای ذهن آگاهی
بسیاری معتقدند که مراقبه ذهن آگاهی به عنوان بخشی از آموزه‌های بودایی سرچشمه گرفته است، اما در سنت‌های معنوی دیگر نیز وجود دارد.
اخیراً، شیوه‌های تمرکز حواس محبوبیت گسترده‌ای را برای کاهش استرس، بهبود تمرکز، و تشویق بهزیستی کلی پیدا کرده‌اند.
مراقبه ذهن آگاهی شامل تمرکز عمدی بر لحظه حال است و اجازه می‌دهد افکار و احساسات در بدن با آگاهی غیر قضاوتی بیایند و بروند.
این تمرین را می‌توان تقریباً در هر مکانی و فقط برای چند دقیقه در روز انجام داد، اما در یک محیط آرام و راحت که در آن مزاحمتی ایجاد نشود بهترین کارایی را دارد.
راه های زیادی برای تمرین مراقبه ذهن آگاهی وجود دارد.
یک تمرین اساسی این است که تمرکز خود را روی حس تنفس بدون تغییر آن متمرکز کنید؛ توجه کنید که هوا وقتی که وارد بدن می‌شود چگونه خنک می‌شوید، چگونه قفسه سینه و شکم پر از هوا می‌شود و چگونه باعث می‌شود بدن احساس گرما و رطوبت را احساس کند.
افکار و احساسات خود را بدون قضاوت مشاهده کنید و از دلبستگی یا گرفتار شدن در آنها خودداری کنید.
هدف این نیست که افکار خود را متوقف کنید یا به یک وضعیت ذهنی خاص برسید، بلکه هدف حضور در بدن خود بدون برچسب زدن به تجربه است.
این قضیه به همان اندازه که به نظر می‌رسد ساده است، اما اگر به راهنمایی بیشتری نیاز دارید، می‌توانید به برنامه یا اپلیکشن های مدیتیشن مراجعه کنید که می‌توانند شما را در تمرینات مراقبه ذهنی مانند اسکن بدن، مدیتیشن پیاده روی و مراقبه‌ی صوتی راهنمایی کنند.
مزایای ذهن آگاهی یا مایندفولنس
با تمرین منظم، ممکن است متوجه شوید که تمرکز حواس به شما کمک می‌کند بیشتر متمرکز باشید و استرس کمتری را تجربه کنید.
مدیریت استرس
اگرچه این تحقیق محدود به جامعه‌ی کوچکی است، اما یک مطالعه نشان داد که سطوح بالاتر آگاهی از لحظه حال، توانایی شرکت‌کنندگان را برای کنار آمدن با یک رویداد استرس‌زا را بهبود می‌بخشد و در کل منجر به احساس خستگی عاطفی کمتری می‌شود [ ۵ ].
همچنین یک مطالعه‌ی منتشر شده در Social Cognitive and Affective Neuroscience نشان داد که مدیتیشن مایندفولنس به کاهش استرس و بهبود نتایج سلامتی کمک شایان و قابل توجهی می‌کند.
مکانیسم دقیق این عملکرد در مغز به خوبی شناخته نشده است، اما آنها یک همبستگی را پیدا کردند.
این مطالعه ثابت کرد که شرکت‌کنندگانی که استرس بیشتری را گزارش کردند، ارتباط بیشتری بین آمیگدال، که پردازش استرس و پاسخ‌های استرس فیزیولوژیکی را هماهنگ می‌کند، و بخش دیگری از مغز به نام قشر کمربندی قدامی زیر جنسی (sgACC) داشتند.
با این حال، تنها با سه روز تمرین مدیتیشن مایندفولنس، ارتباط بین این دو ناحیه مغز کاهش یافت، که نشان می‌دهد تمرین تمرکز حواس می‌تواند از نظر فیزیکی نحوه عملکرد مغز را برای کاهش استرس تغییر دهد [ ۶ ].
تنظیم خلق و خو و مدیریت اضطراب
وقتی زندگی در زمان حال را شروع می‌کنیم، قادریم از افکار منفی و احساساتی که باعث اضطراب می‌شوند کمک می‌کنند رها شویم.
مایندفولنس شامل توجه بدون قضاوت است که می‌تواند به افراد کمک کند تا از افکار، عواطف و احساسات فیزیکی خود آگاه‌تر شوند. تقویت این آگاهی به افراد کمک خواهد کرد تا الگوهای افکار منفی را بشناسند و از آنها رهایی یابند.
کار آزمایی‌های متعددی که اثرات تمرین‌های تمرکز حواس را ارزیابی می‌کنند، شواهد متوسطی از یک تمرین ثابت در بهبود اضطراب، افسردگی و درک کلی درد را نشان می‌دهند [ ۷ ].
بهبود عملکرد شناختی
تحقیقات نشان می‌دهد که تمرینات ذهن آگاهی ممکن است به بهبود عملکرد شناختی در توجه و حافظه کاری کمک کند.
این امر منطقی است، چون ما همین حالا هم تحقیقاتی داریم که ثابت می‌کند مغز نمی‌تواند به طور موثر چند کار را به طور همزمان انجام دهد. در عوض، بین کارها جابجا می‌شود و توجه را برای هر شغلی کاهش می‌دهد.
“علوم اعصاب مراقبه ذهن آگاهی” که در Nature Reviews Neuroscience منتشر شده است، به خوبی توضیح می‌دهد که چگونه ذهن آگاهی می‌تواند به افزایش توجه کمک کند [ ۸ ].
قشر سینگولیت قدامی ناحیه‌ای از مغز است که بیشتر با تمرکز و توجه مرتبط است. این ناحیه مغز به مدیتیشن ذهن آگاهی پاسخ مثبت می‌دهد و به افزایش موقت توجه کمک می‌کند.
افکار نهایی: چگونه در لحظه زندگی کنیم
به نظر می‌رسد همان سیستمی در مغز که انسان‌ها را با ظرفیت باورنکردنی برای تفکر در مورد جایگاه خود در جهان، تأمل در گذشته و برنامه‌ریزی برای آینده مجهز می‌کند، چیزی است که اغلب ما را از زندگی در لحظه باز می‌دارد.
علاوه بر این، حواس‌پرتی‌ها تقریباً در همه جای زندگی مدرن ما وجود دارند.
ما دائماً با محرک‌های فناوری و رسانه‌های اجتماعی بمباران می‌شویم که تمرکز بر زمان حال را دشوار می‌کنند.
داروهای روانگردان مانند سیلوسایبین، ال اس دی و مسکالین، زمانی که به درستی استفاده شوند، می‌توانند با کار بر روی شبکه حالت پیش فرض برای بازنشانی الگوهای فکری، ما را به سمت ذهن آگاهی بیشتر راهنمایی کنند.
محققان در حال حاضر در حال بررسی چگونگی درمان شرایط سلامت روان هستند. با این حال، ما مجبور نیستیم به این مواد وابسته باشیم تا تجربه خود را از لحظه حال افزایش دهیم. تمرین‌های تمرکز حواس می‌تواند به شما کمک کنند تا به طور موقت زمان بیشتری را در زمان حال بگذرانید و پتانسیل مزایای طولانی‌مدتی را داشته باشید.
زندگی در لحظه می‌تواند منجر به احساس آرامش و باز کردن فرصت‌هایی برای ارتباط عمیق‌تر با دیگران، قدردانی از زندگی و درک بیشتر دنیای اطرافمان شود.
سوالات متداول درباره استفاده از داروهای روانگردان برای تنظیم مجدد مغز برای زندگی در لحظه
۱. آیا می‌توان از روانگردانها به عنوان میانبری برای ذهن آگاهی و زندگی در لحظه استفاده کرد؟
روانگردان‌هایی مانند مسکالین، قارچ‌های سیلوسایبین و ال‌اس‌دی می‌توانند تجربیات موقتی از احساس حضور بیشتر و ارتباط با طبیعت و افراد اطرافتان ایجاد کنند. با این حال، مصرف داروهای روانگردان راه میانبری برای زندگی در لحظه محسوب نمی‌شود.
اثرات روانگردانها می‌تواند غیرقابل پیش‌بینی هم باشد. گاهی اوقات آنها منجر به سفرهای بد و تجربیات آسیب زا می‌شوند که باعث ایجاد حس جدایی از واقعیت خواهند شد. اما در نهایت، اثرات این داروها از بین می‌رود، به این معنی که این داروها برای کمک به حضور بیشتر در زندگی روزمره خود پایدار نیستند. در اصل روانگردانها باید ابزار باشند نه میانبری برای زندگی در لحظه.
۲. چگونه برای یک تجربه روانگردان آماده شویم؟
تجربیات روانگردان می‌توانند بینش‌های مهمی را برای رشد شخصی ارائه دهند، اما برای بهره‌مندی از مزایای آنها باید با احتیاط از آنها استفاده کنید.
چهار ستون برای تردد ایمن وجود دارد:
Set، Setting، Sitter و Substance
ابتدا باید ذهنیت و محیط مناسبی را برای تجربه خود ایجاد کنید تا خطر یک تجربه منفی را کاهش دهید و احتمال یک سفر مثبت را بالا ببرید.
توصیه می‌کنیم یک تریپ‌سیتر مورد اعتماد و با تجربه در سفر حضور داشته باشد تا شما را راهنمایی و در طول سفر از شما حمایت کند.
و قبل از اینکه سفر روانگردان خود را آغاز کنید، ضروری است که در مورد ماده‌ای که مصرف می‌کنید آگاهی داشته باشید، بنابراین تحقیق کنید و داروهای خود را با استفاده از میکرو دوزها امتحان کنید.
۳. چگونه بینش های به دست آمده در طول یک تجربه روانگردان را در زندگی روزمره خود ادغام می کنید؟
برای ادغام بینش‌های به‌دست‌آمده در طول یک تجربه روانگردان، زمانی را برای تأمل و شناسایی هر درس یا تغییری که می‌خواهید در زندگی‌تان ایجاد کنید، اختصاص دهید.
ممکن است مفید باشد که افکار و احساسات خود را هنگام پایین آمدن از سفر یادداشت کنید و در مورد اینکه چگونه می توانید این بینش ها را در برنامه روزانه خود بگنجانید فکر کنید.
از سایر افراد با تجربیات مشابه کمک بگیرید و در صورت نیاز با یک درمانگر تماس بگیرید که می تواند به شما کمک کند تا بینش خود را بگنجانید و پیشرفت کنید.
۴. آیا می‌توان روانگردانها را با روش‌های درمانی یا تمرین‌های دیگری مثل مدیتیشن یا درمان ترکیب کرد؟
برنامه‌های درمانی‌ای با کمک روانگردان در کانادا و ایالات متحده وجود دارد که رشته‌های درمانی سنتی مانند روان درمانی و رفتار درمانی را با استفاده از روانگردان ادغام می‌کند.
بسیاری از مردم معتقدند که ترکیب مدیتیشن با داروهای روانگردان به افزایش اثرات این تجربه برای رشد شخصی و رشد معنوی کمک می‌کند.
اگر دارو مصرف می کنید، باید مراقب تداخلات دارویی بالقوه منفی باشید و قبل از اینکه خودتان آزمایش کنید و احتمالاً باعث آسیب بیشتر از مفید شوید، از یک متخصص بهداشت مشاوره بگیرید.